Tien jaar financiële crisis

20 September 2018
Actueel
Tien jaar financiële crisis

In het najaar van 2018 is het tien jaar geleden dat de wereld werd geschokt door de ineenstorting van de Amerikaanse banken. De val van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers betekende het begin van de kredietcrisis – een crisis waarbij pijnlijk duidelijk werd dat belangrijke financiële instellingen wel degelijk failliet konden gaan. En dat de klap ervan zelfs veel groter was dan we van tevoren hadden kunnen bedenken, met volledige landen die aan de rand stonden van een faillissement.

Voor Nederland was de klap voornamelijk zichtbaar op 28 september 2008, toen Fortis met miljardeninjecties overeind moest worden gehouden. De bubbel dat de grote Nederlandse financiële instellingen zo betrouwbaar waren dat staatssteun nooit nodig zou zijn, werd in één klap kapotgemaakt. In de nazomer van 2008 bevonden we ons collectief op onbekend terrein – wantrouwen tussen banken, beleggers en verzekeraars legde het wereldwijde financiële stelsel lam.

Tien jaar later zouden we weer opgelucht adem moeten kunnen halen. De crisis ligt achter ons en we kunnen weer kijken naar wat de toekomst ons brengen gaat. Maar is dat wel zo? Hebben we de financiële crisis wel achter ons gelaten of achtervolgt haar schim ons nog steeds?

In Gecrasht (Adam Tooze) en Crisislogboek (Jan Maarten Slagter) wordt precies uitgelegd hoe het nou zover heeft kunnen komen. Op meesterlijke wijze vertellen deze twee mannen hoe tien jaar financiële crisis niet alleen de wereld veranderde, maar het ons nog steeds beïnvloedt. Met behulp van een duidelijk metafoor weet Slagter zijn verhaal toegankelijk te maken voor iedereen, terwijl Tooze met bijna achthonderd pagina’s juist de diepte opzoekt.

 

Crisislogboek

Bear Stearns, de kleinste van de leidende Amerikaanse zakenbanken, maakte op 7 juni 2007 bekend dat zij niet langer bereid was de inleg van beleggers in twee van haar beleggingsfondsen terug te betalen. Het waren de eerste zichtbare scheurtjes in een wereldwijd bouwwerk aan financiële belangen en dwarsverbanden dat in de twee jaar erna met een donderend geraas zou instorten, de wereld aan de rand van de financiële afgrond brengend. Maar daar hield op dat moment nog vrijwel niemand rekening mee.

Jan Maarten Slagter stond erbij, keek ernaar als correspondent van het Financieele Dagblad in Londen, en was als directeur van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) soms partij. Hij schreef columns in VEB-magazine Effect, op de website van het Financieele Dagblad en – vanaf eind 2008 – in de Financiële Telegraaf. Dat ooggetuigenverslag vormt de basis voor dit boek.

Jan Maarten Slagter kan met een goede metafoor de moeilijkste financiële zaken uitleggen. Een financiële geschiedenis met een kwinkslag en wat mooie zinnen: hij geeft de grote lijnen weer, de lessen die we hebben geleerd en de valkuilen waar we nog steeds in trappen.

 

Gecrasht

In het najaar van 2018 is het tien jaar geleden dat de wereld werd geschokt door de ineenstorting van de Amerikaanse banken. Maar waar velen de financiële crisis als een Amerikaans georiënteerde ontwikkeling zien, is het tegendeel waar: het was een volledig samenhangend, trans-Atlantisch fenomeen.

In Gecrasht toont Adam Tooze de toppen van zijn historische kunnen. Hij geeft een originele en volledige schets van de geschiedenis van de bankencrisis en werkt vanuit een breed en gedetailleerd perspectief waarin hij verschillende keerpunten in de recente internationale geschiedenis betrekt. Wat is het verband tussen de Irakoorlog die in 2003 begon, de economische crisis van 2008 en de politieke situatie van de VS in 2018? Om de bankencrisis beter te begrijpen, plaatst Tooze deze in een bredere (geo)politieke context, onderzoekt haar invloed op Europa en Azië en toont aan dat het Westen zijn talent voor ‘grote strategie’ heeft verloren; in financiële politiek, diplomatie, veiligheid en binnenlandse politiek.

Een indrukwekkend en overtuigend verhaal waarin Tooze de opeenvolgende gebeurtenissen sinds 2008 in een geheel ander daglicht plaatst.

John de Wolf

In de kracht van je leven

De tweede helft

De tweede helft volgens oud-profvoetballer John de Wolflees meer

Hoe dan?

In the spotlight

Randall Munroe komt met nieuw meesterwerk

Het langverwachte vervolg op Wat als?lees meer

Pages